ASAL USULE AKSARA JAWA

Miturut paniti priksane para sarjana, aksara jawa iku asale saka aksara kawi. Dene aksara  jawi iku dhewe, satemene gaweyane (asil pengriptane) wong jawa dhewe sanajan ta adhedhasar saka aksara pallawa saka india , kang uga dadi dhasaring aksara dewa-nagari. Dadi yen mangkono  ing jaman kunane aksara jawa iku nunggal asal karo aksara Dewanagari.

Bab iki tinemu ana ing prasasti-prasasti tetinggalan barang kuna kang tinulis nganggo aksara ing jaman iku. Kayata umpamane :

1.       1.Ing Palembang, tinemu prasasti kang tinulis kanggo aksara pallawa.

2.        2.Tulisan kang tinemu ing candhi kalasan, tinulis nganggo aksara Nagari (Praenagari).

3.        3.Tulisan-tulisan kang tinemu ing sacedhake kalasan, kang tinulis ana ing watu-watu utawa barang-barang logam katulis nganggo aksara kawi.

        Dene aksara jawa saiki iki, wes akeh banget owahe lan akeh ampere karo aksara kang tinulis ing godhong lontar, kang tinemu ing bali.

        Aksara jawa kang baku , cacahe ana 20 aksara kang kabeh wis awujud wanda legena(wanda swara:a). mula, yen arep diwujudake wanda sigeg, kudu disigeg sarana dipasangi utawa kapangku.

       Saka 20 aksara mau,katata dadi 4 gatra, kacundhukake karo dongeng “dora sambada” dhek jamane ajisaka.

Read More

Cerkak

Cerita cekak utawa cerkak adalah mubarang bentuk karangan nduwe bentuk prosa naratif fiktif lan nggunakne Basa Jawi jero panulisane. Cerkak cenderung padat lan teras nang tujuane, dibandingna karo cerito fiksi sing luwih dawa kaya novel. Cerkak sukses nyandhalake teknik-teknik sastra kaya tokoh, alur, tema, basa, lan insight sacara luwih amba dibandingna karo fiksi sing luwih dawa. 

Cerkak cenderung kurang kompleks dibandingna karo novel. Cerkak biyasane muserke gatekan nang siji kedaden, nduweni siji plot, setting sing tunggal, cacah tokoh sing kewates, ncakup arah wayah sing singkat.

Pengertian Cerkak 

Jero bentuk-bentuk fiksi sing luwih dawa, ceritone cenderung momot unsur-unsur inti tertentu saka struktur dinamis:

• Eksposisi (panerna setting, situasi, lan tokoh utamane)
• Komplikasi (kadadean neng jero cerito sing ngenalake konflik)
• Aksi sing ningkat, krisis (wektu sing menentukan kanggo si tokoh utama lan komitmen dekne kabeh adhep mubarang jangkah)
• Klimaks (titik minat paling dhuwur jero pangerten konflik lan titik cerito sing ngandung aksi paling akeh utawa penting)
• Penyelesaian (kanggonan cerito neng endi konflik dipecahkan)
• Moral

Amarga cendhak, cerito cekak bisa momot pola iki utawa bokmenawa uga ora. Dadi contho, cerito-cerito cekak modern mung sapisan ngandung eksposisi. Sing luwih umum yaiku awal sing mendadak, karo cerito sing dianyak neng tengah aksi. Kaya jero cerito-cerito sing luwih dawa, plot saka cerito cekak uga ngandung klimaks, utawa titik walik. 

Ning mangkana, akhir saka akeh cerito cekak biyasane mendadak lan bukak lan bisa ngandung (utawa bisa uga ora) pesan moral utawa piwulang praktis. kaya akeh bentuk seni endia, ciri khas saka siji cerito cendhak beda-seje manut pengarangnya.

Cerkak nduweni 2 unsur yaiku:

1. Unsur intrinsik yaiku unsur sing nangi karya kuwi dhewe. Unsur–unsur intrinsik cerkak yaiku dadi iki:

• Tema
• Latar: panggon, wayah, kahanan.
• Alur: maju, mundur, campuran.
• Tokoh
• Penokohan
• Sudut pandang
• Amanat

2. Unsur ekstrinsik yaiku unsur-unsur sing ana ing njaba karya sastra, ning sacara ora teras mempengaruhi tangen utawa sistem organisme karya sastra.

Unsur ekstrinsik meliputi:

• aji-aji jero cerito (agama, budaya, politik, ekonomi)
• Latar buri kuripan pengarang..
• Situasi sosial pas cerito kuwi diciptakan.

Read More

S A N E P A

1.Ambune arum jamban: Ambune banger
2.Awake kuru semangka: Awake lemu banget

3.Balunge aros debok: Balunge empuk banget
4.Barange aji dodhong garing: Barange ora aji banget
5.Bobote abot kapuk: Bobote entheng banget
6.Bobote bot merang segendheng: Bobote etheng banget
7.Cahyane abang dluwang: Cahyane pucet banget
8.Dedege dhuwur kencur: Dedege cendek banget
9.Enggale suwe banyu sinaring: Wektune cepet banget
10.Eseme pahit madu: Eseme manis banget
11.Kawruhe jeru tapak meri: Kawruhe sethithik banget
12.Kulitane wuled godhong lumbu: Kulite gampang suwek
13.Lemune banjo tampah: Lemune bundher banget
14.Pakulitane kuning silit kwali: Pakulitane ireng banget
15.Pemandhenge kedhep tesmak: Pemandenge njinggleng
16.Pikirane landhep dhengkul: Pikirane bodho banget
17.Playune lonjong botor (mimis): Playune banter banget
18.Playune rindhik asu digithik: Playune banter banget
19.Poalhe anteng kitiran: Polahe akeh banget
20.rasane legi butrawali: Rasane pait banget
21.Rembuge peret beton: Rembuge alus banget
22.Srawunge rnggang gula kumepyur pulut: Srawunge raket banget
23.Tatune arang kranjang: Tatune kerep banget

Read More

RUWATAN

RUWATAN

Yaiku upacara kang dianakake kanggo ngresiki bocah sukerta. Ana ing bebyaran Jawa tansah nguri-nguri lan nglestarekake upacra-upacara adat kang ana ing tengah-tengah bebyaran. Kajaba kuwi  uga nindakake upacara kang ana gandheng cenenge karo gugon tuhon. Upamane bocah sukerta. Manut kapercayan Jawa,bocah sukserta iku dadi pangane Bathara Kala. Bocah sukserta dianggep bocah kang reged ora suci,mulih amrih slamet uripe kudu diruwat(diresiki) dhisik. Bocah sukserta kudu di ruwat ditanggapeke wayang lakone Murwakal,Kunjara Karna utawa Sutosoma. Ana ing acara ruwatan,bocah sing diruwat,wong tuwone,tangga teparo,sanak sadulur padha nglumpuk. Sarjoning upara mau kabeh padha ngeningkake cipta sarta padha nyenyuwun murih kabul panyuwune.

Bocah sukserta iku keperang dadi loro:

1.       Amarga kodrat

2.       Amarga tumindake utawa pakulinan kang ditindakake

Read More

CONTOH PIDHATO PERPISAHAN

Assalamualaikum Wr. Wb.
Nuwun Bapak/Ibu Kepala Sekolah ingkang kinurmatan, tamu undhangan, Bapak/Ibu Guru saha karyawan ingkang kula hormati, adhik-adhik kelas tuwin rencang-rencang ingkang kula tresnani.

Puji syukur konjuk wonten ing ngarsanipun Gusti Allah ingkang Maha Asih, awit ing wekdal menika kita sedaya taksih pinaringan rahmat saengga ing wekdal menika kita saged makempal kanthi pinaringan karaharjan.

Kula minangka wakil saking siswa kelas IX, ngaturaken agunging panuwun ingkang tanpa upami dhumateng Bapak Ibu Guru, awit saking sih katresnan anggenipun nggulawentah dhumateng kula sekanca, saengga saged ngrampungaken kewajiban anggen kula sakanca ngangsu kawruh wonten ing pawitan menika.

Kula sakanca naming saged memuji, mugi-mugi sedaya amal lan kesaenan Bapak Ibu Guru pikantuk pinwales saking Gusti Allah ingkang Maha Agung, saha tansah pinaringan kasarasan, kawilujengan lan ketentreman saengga saged nggulawentah dhateng adhik-adhik sedaya ngantos dumugi paripurna kanthi biji ingkang maremaken.

Mboten kesupen kula sakanca ugi nyuwun pangapunten, awit kula sakanca asring ndamel Bapak Ibu duka lan kuciwa, awit saking atur saha solah bawa kula sakanca ingkang mboten mranani penggalih panjenengan sedaya.

Dhumateng Bapak/Ibu Guru lan adhik-adhik sedaya, sepisan malih kula ndedonga mugi tansah pinaringan rahmat saha barokahing Gusti Allah, Amin..

Wasana cekap semanten atur kula, menawi kathah kalepatan atur saha solah bawa ingkang boten mranani penggalih, kula nyuwun pengampunten.

Wassalamualaikum Wr. Wb.

Read More

Conto Pawarto Panyebar Semangat

Kepleset, Siswa SMP Tiwas

Evi 15 taun, salah satunggaling siswi SMPN Tangen, Sragen, Rabu (13/4) antawis jam 10 tiwas sasampunipun dhawah ing wewengkon air terjun jumog jati, kecamatan Jenawi. Warga dusun Bagu kroderan, Grobogan punika dhawah ing wewengkon air terjun ingkan inggilipun 20 meter sasampunipun kepleset ing watu-watu ingkan wonten nginggil air terjun. Satemah piyambakipun nandhans wawu awrat ing perangan sirah lan badanipun.

Manut katrengan ingkang dipunklempakaken saking kepolisian kaliyan kancanipun sami lelenggahan ing pinggir kali urutipun air terjun. Wekdal badhe gantos papan sanesipun ingkang badhe dipuntingali, kanthi nyabrang kali sainggiling air terjun. Ananging Evi lan salah satunggaling kanca wanita ingkang wekdal mlangkah nyabrang kali sukunipun kepleset. Evi lajeng dhawah dhateng kali ingkang banter ilinipun tur lunyu pisan. Badanipun evi lajeng kanyut ngaton air terjun lajeng dhawah ing cocoran air terjun ingkang lebetipun 20 meter, kebak watu-watu lan tiwas saknalika.

Kapethik saking kalawarti penjebar semangat

Read More